Co to jest parathormon?
Parathormon (PTH) to hormon produkowany przez przytarczyce. Wraz z kalcytoniną oraz witaminą D3 odpowiada za gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie. Oznaczanie parathormonu jest przydatne do wykrywania przyczyn zmniejszonego lub zwiększonego stężenia wapnia.
Parathormon w prawidłowych warunkach wydzielany jest pod wpływem niskiego stężenia wapnia, na zasadzie sprzężenia zwrotnego, powodując wzrost jego stężenia we krwi. Wydzielanie parathormonu jest hamowane, gdy stężenie wapnia we krwi jest prawidłowe. Parathormon wpływa na wchłanianie zwrotne wapnia w nerkach, jelicie oraz uwalnia wapń z kości zmniejsza stężenie fosforanów we krwi i zwiększa ich wydalanie z moczem.
Zmniejszone stężenie parathormonu obserwuje się w przypadku urazu lub zapalenia przytarczyc, choroby nowotworowej, radioterapii oraz w przypadku podwyższonego stężenia wapnia we krwi.
Zwiększone stężenie parathormonu może być wywołane nadczynnością pierwotną przytarczyc lub niewydolnością nerek, zarówno ostrą, jak i przewlekłą.
Stężenie parathormonu ocenia się zwykle łącznie z wynikiem badania stężenia wapnia i fosforanów.
Jakie są wskazania do badania stężenia parathormonu?
Wskazaniem do badania stężenia parathormonu jest diagnostyka zbyt wysokiego stężenia wapnia (hiperkalcemii) i zbyt niskiego stężenia wapnia (hipokalcemii), podejrzenie niedoczynności przytarczyc i nadczynności przytarczyc, podejrzenie guza produkującego parathormon, nieprawidłowe stężenie fosforanów we krwi, przedawkowanie witaminy D3, ocena skuteczności zabiegu operacyjnego usunięcia przytarczyc (w trakcie zabiegu), osteoporoza, choroba wrzodowa, choroby nerek (np. kamica).
Wykonanie badania parathormonu należy rozważyć, jeśli występują objawy, takie jak osłabienie mięśni, nudności, wymioty, bóle głowy, zaburzenia koncentracji, obniżony nastrój, zaburzenia rytmu serca, które mogą być spowodowane hiperkalcemią.
Jak przebiega badanie stężenie parathormonu?
Do badania pobiera się krew, zwykle z żyły łokciowej.
Jak należy przygotować się do badania?
Badanie stężenia parathormonu nie wymaga specjalnego przygotowania. Najlepiej zgłosić się do badania na czczo.
Jakie powikłania mogą wystąpić po badaniu stężenia parathormonu?
Brak charakterystycznych tylko dla tego badania powikłań. Mogą wystąpić skutki uboczne, jak po każdym pobraniu krwi: ból, zaczerwienienie w miejscu pobrania, krwiak, zakażenie, uszkodzenie żyły.
